اندر حکایت تغییر واحد پول ایران از ریال به تومان

حذف صفر از واحد رسمی پول کشورها یکی از راه‌های کنترل اقتصاد و مهار تورم است که در کشورهای مختلفی اجرا شده و در مواردی هم نتیجه گرفته شده است. در ایران هم طرح "اصلاح پول ملی ایران" همان طرح حذف صفر از واحد پولی ایران است که با توجه به تورم بالا و پایین آمدن ارزش پول ملی در این چند سال اخیر مطرح شده بود. پیشنهاد اولیه این طرح حذف چهار صفر از پول ایران بود، اما در نهایت با توجه به ماجرای تغییر واحد پول، (یعنی از ریال به تومان) فعلا به حذف یک صفر اکتفا شد و تنها یک صفر از انتهای ارقام برداشته شد.

هفته گذشته مجلس در جلسه‌ی روز چهارشنبه (17 آذر) هیات دولت لایحه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را بررسی و یکی از مواد آن که تغییر واحد پول ایران به تومان و برابر با 10 ریال است را تصویب کرد. البته قائم مقام بانک مرکزی گفته بود که مصوبه اخیر هیات دولت درباره تغییر واحد پول از ریال به تومان در راستای احترام به عرف جامعه بوده است و این موضوع ارتباطی با حذف صفر از پول ملی ندارد. بهر حال این تغییر واحد پول رسمی کشور باعث شد نگاهی داشته باشیم به تاریخچه تصویری اسکناس های ایران با واحد ریال از آغاز تا امروز :

 
10 ریال رضاشاه پهلوی شیر و خورشید با تاج


 
10 ریال رضاشاه پهلوی شیر و خورشید با تاج


 
اسکناس 500 ریالی معادل 5 پهلوی متعلق به سال 1317 خورشیدی مصادف با 1938 میلادی با نشان شیر و خورشید


 
اسکناس 500 ریالی معادل 5 پهلوی متعلق به سال 1317 خورشیدی مصادف با 1938 میلادی با نشان شیر و خورشید


 
پنجاه ریالی - دوران محمدرضا شاه پهلوی، پشت اسکناس تصویر سنگ‌نگاره پیشکش آوران در تخت جمشید


 
پانصد ریالی - پشت اسکناس تصویر نقاشی دوران صفوی


 
هزار ریالی - پشت اسکناس تصویر کوه دماوند


 
ده ریالی - پشت اسکناس عنوان: مهر سلطنتی داریوش کبیر


 
صد ریالی - پشت اسکناس عنوان: پالایشگاه آبادان


 
پانصد ریالی - پشت اسکناس عنوان: نقش جام مارلیک سه هزار سال پیش


 
بیست ریالی - پشت اسکناس عنوان: شکارگاه قرن سیزدهم هجری


 
ده هزار ریالی - روی اسکناس


 
ده هزار ریالی - پشت اسکناس تصویر مجلس شورای ملی و نقوش تخت جمشید


 
صد ریالی - روی اسکناس


 
صد ریالی - پشت اسکناس از راست به چپ تصاویر یادبود سپاه دانش، سپاه ترویج و آبادانی، سپاه بهداشت


 
دویست ریالی - روی اسکناس


 
دویست ریالی - تصویر پشت اسکناس میدان شهیاد (آزادی کنونی)


 
هزار ریالی - روی اسکناس


 
هزار ریالی - پشت تصویر آرامگاه حافظ


 
ده هزار ریالی - پشت تصویر مجلس شورای ملی


 
جمهوری اسلامی - سری بارگاه مطهر علی بن موسی‌الرضا


 
پانصد ریالی - پشت تصویر نقش جام طلای مارلیک


 
ده هزار ریالی - پشت اسکناس عنوان: مجلس شورای ملی


 
دویست ریالی - سری اسکناس‌های انقلابی (۱۳۷۱–۱۳۶۰)


 
پانصد ریالی - سری اسکناس‌های انقلابی (۱۳۷۱–۱۳۶۰)


 
دو هزار ریالی - سری اسکناس‌های انقلابی (۱۳۷۱–۱۳۶۰)


 
ده هزار ریالی - سری اسکناس‌های انقلابی (۱۳۷۱–۱۳۶۰)


 
هزار ریالی - سری اسکناس‌های در حال حاضر ایران


 
پنج هزار ریالی - پشت سری اسکناس‌های در حال حاضر ایران


 
پنج هزار ریالی - پشت سری اسکناس‌های در حال حاضر ایران


 
بیست هزار ریالی - سری اسکناس‌های در حال حاضر ایران


 
پنجاه هزار ریالی - پشت سری اسکناس‌های در حال حاضر ایران



صد هزار ریالی - سری اسکناس‌های در حال حاضر ایران

یک ریال برابر یکصد و هشت هزار و پنجاه و پنج ده میلیونیم ۰٫۰۱۰۸۰۵۵ گرم طلای خالص است. واحد پول ایران از سده هفتم هجری تا زمان اوایل حکومت پهلوی دینار بود. یک تومان واحد شمارش برای دینار و برابر ده قران یا ده هزار دینار بود. ریال از واژه اسپانیایی و پرتغالی رویال گرفته شده است به معنی شاهنشاهی یا شاهی است.

ریال از سال ۱۳۰۸ به عنوان واحد رسمی پول ایران و به جای تومان انتخاب شده بود، اما این واحد در میان مردم کاربرد آن‌چنانی نداشت و در موارد بسیار که حتی می‌توان به کارمندان ادارات اشاره کرد، همه از واحد تومان استفاده می‌کردند. به هر حال استفاده از ریال در سیستم‌های اقتصادی قدرتمند است و نه کشوری که اوج و فرود اقتصاد در آن بسیار زیاد است.