گذشت 250سال از ابداع ماشین لباسشویی
رختهای کثیف را در ماشین لباسشویی بیاندازید، پودر لباسشویی را اضافه کنید و دکمه شروع را فشار دهید. امروزه کمتر کسی است که لحظهای به ماشین لباسشویی و نقشی که در آسان کردن زندگی روزمره دارد، فکر کند، مگر آنکه ماشیناش خراب شود یا آب آن به بیرون رخنه کند و زیرزمین خانه یا کف حمام و آشپزخانه را فرا گیرد. ایدهی ساختن وسیلهای برای آسان کردن کار طاقتفرسای رختشویی به 250 سال پیش برمیگردد.
اختراع ماشین لباسشویی امروزی را در واقع میتوان مدیون دینشناس و محققی آلمانی به نام یاکوب کریستیان شفر بود. او ۲۵۰ سال پیش مقالهای تحت عنوان "ماشین لباسشویی راحت و سودمند" منتشر کرد. او به سطلهای معمول لباسشویی در آن زمان تجهیزاتی افزود. او محفظهای چوبی برای شستشو را اساس قرار داد و تخته شستشو را طوری طراحی کرد که به هنگام چرخاندن آن توسط کاربر، رختها را تمیز میکرد.
این وسیله اما به تولید انبود نرسید و مدتهای زیادی طول کشید تا گامهای بعدی در راه ساخت ماشینهای لباسشویی برداشته شود. این پوستر تبلیغاتی به سال ۱۹۲۷ میلادی برمیگردد. در آن زمان لباسشویی کاری بود که زنان انجام میدادند و از آنجایی که اکثر مهندسان و مخترعان تا اوایل قرن بیستم میلادی مرد بودند، اختراع و ابداع وسیلهای برای آسان کردن لباسشویی چندان مشغله ذهنی آنها نبود.
تولید اسلحه به جای ماشین لباسشویی
با گذشت زمان تلاشها برای ساخت ماشینهای لباسشویی افزایش یافت. در این تصویر میتوان یکی از تولیدکنندگان ماشینهای لباسشویی را دید که در سال ۱۹۳۵ میلادی در مناطق حومه لندن ماشینی برقی را نمایش میدهد. علاقمندان به این دستگاهها معمولا زن بودند. در آن زمان غیرقابل تصور بود که مردان رختهایشان را خود بشویند. شروع جنگ جهانی دوم سبب شد که نیرو و تمرکز مخترعان به وسایل و تجهیزات جنگی معطوف شود.
رویای داشتن ماشین لباسشویی خانگی
بعد از جنگ جهانی دوم بود که طراحی و تولید ماشینهای لباسشویی برای مصرف خانگی به طور جدی آغاز شد. در سال ۱۹۵۱ میلادی بود که شرکت AEG با ارائه نخستین ماشین لباسشویی تمام خودکار، شگفتی زنان خانهدار را برانگیخت. البته این دستگاه که غولی ۶۰۰ کیلوگرمی بود، در آن زمان ۲۲۸۰ مارک آلمان قیمت داشت و کمتر کسی توانایی خرید آن را داشت.
موفقیت ماشینهای لباسشویی در پی شکوفایی اقتصادی
در دهه شصت میلادی قرن گذشته بود که دستگاههایی سبکتر و ارزانتر به بازار عرضه شدند. علیرغم تولید انبوه، ماشین لباسشویی در آن زمان یکی از نمادهای ثروت و رفاه محسوب میشد. ماشین لباسشویی در آگهی تجاری نیز وسیلهای بود که مرد به "همسر سختکوش و خانهدار خود" هدیه میداد. ماشینهای لباسشویی تمام خودکار در گذر زمان به مراکز دانشگاهی که در آنجا به آن نیاز بود، راه یافتند.
تا سالهای دهه هشتاد و نود میلادی در آگهیهای تجاری صحبت از آن میشد که شستن رختها وظیفهی خانم خانهدار است. ماشینهای لباسشویی با گذشت زمان پیشرفتهتر شده و هر روز امکانات و برنامههای بیشتری به مصرفکنندگان برای شستن پوشاک با جنسهای گوناگون میدهند. از آن گذشته میتوان برنامه شستشو را با تایمر تنظیم کرد.
یکی از ویژگیهایی که اهمیتی روزافزون داشته است، کممصرف بودن ماشینهای لباسشویی است که امروزه در آلمان با علامتهایی ویژه نشانهگذاری و دستهبندی میشوند. ماشینهایی که از علامت انرژی A+++ برخوردارند، در یک خانوار ۳ نفر سالانه به طور متوسط ۴۰ یورو در سال برق مصرف میکنند، در حالیکه که میزان مصرف برق ماشینهای لباسشویی با علامت A+ بر ۶۰ یورو در سال بالغ میشود.
البته تمام خانوارها در آلمان از ماشینهای لباسشویی برخوردار نیستند. برای نمونه دانشجویان و گاه نیز افراد مجرد برای شستن پوشاک خود از رختشویخانههای عمومی استفاده میکنند. این مراکز در عین حال به مراجعهکنندگان این فرصت را میدهند که با افرادی تازه آشنا شوند و وقتی را که در انتظار پایان شستشو هستند، به گپ و صحبت بگذرانند.
ماشینهای لباسشویی در دهههای پیش از انقلاب اسلامی از جمله وسایل خانگی بود که روز به روز جای خود را در خانههای ایرانی باز کرد. در همان دوران تبلیغات تجاری برای برندهای گوناگون از جمله در مجلهها منتشر میشد.
البته امروز در بازارهای ایران در کنار ماشینهای لباسشویی برندهای معروف چون ال جی و سامسونگ، محصولات ساخت ایران نیز با قیمتهایی مناسبتر عرضه میشوند که خیلیها هم تأکید بر خرید و مصرف تولیدات داخلی دارند.