از سیر تا پیاز آنفولانزا و راه های درمان آن

"آنفولانزا" یا "آنفلوآنزا" عفونت حاد ویروسی دستگاه تنفسی است که در صورت سالم و فعال بودن سیستم ایمنی فرد مبتلا، عوارض بیماری بعد از طی دوره چند روزه تخفیف یافته و بهبودی کامل حاصل می‌شود. در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن و دچار نقص ایمنی و در مواردی همه‌گیری، عوارض بیماری شدیدتر و مرگ و میر بیشتری دارد.

به نقل از خبرگزاری ایسنا : "آنفولانزا" اغلب بطور ناگهانی و با سردرد و درد عضلانی آغاز شده و به دنبال آن تب و لرز، درد مفاصل، بی‌اشتهایی و کسالت عارض می‌شود. آب‌ریزش از بینی و چشم و درد و ناراحتی گلو نیز وجود دارد، اما با توجه به عوارض حاد اولیه تحت الشعاع قرار می‌گیرند. موارد تخفیف آنفولانزا خیلی شبیه سرماخوردگی بروز می‌کند. در حالیکه این دو بیماری با هم متفاوتند.

انتشار و راه انتقال بیماری

به دلیل تغییرات مداوم مواد ژنتیکی، ویروس آنفولانزا زمینه‌ساز وقوع همه‌گیری در منطقه و در جهان می‌شود. تا کنون سه نوع ویروس آنفولانزا A، B و C شناخته شده‌اند که از این میان نوع A بیشترین تغییرات و در نتیجه توانایی ایجاد همه‌گیری را دارا است. راه انتقال این بیماری به این صورت است که ویروس مولد آنفولانزا از طریق ترشحات تنفسی (حلق و بینی) در پی سرفه و عطسه انتقال می‌یابد.

آنفولانزا مرغی

ویروس آنفولانزا علاوه بر انسان، پرندگان و حیوانات دیگر را نیز مبتلا می‌کند، اما شدت و نحوه بیماری‌زایی آن در میزبان‌های مختلف متفاوت است. البته شایع‌ترین نوع آن آنفولانزای پرندگان است که موجب صدمات اقتصادی در مرغداری‌ها شده و برای انسان‌ها نیز خطرناک است. در چند سال گذشته یک نوع ویروس آنفولانزای پرندگان به انسان سرایت کرده و انتشار و مرگ و میر قابل توجهی در جهان ایجاد کرده است. علائم اولیه آن نیز شامل تب (دمای بیش از ۳۸ درجه)، التهاب دستگاه تنفسی (فوقانی و تحتانی)، احتقان، اسهال و حالت تهوع و درد در نواحی شکمی و سینه است.

آنفولانزای خوکی

بیماری آنفولانزای خوکی از کشور مکزیک شروع شده و تا کنون در بسیاری از کشورها مشاهده شده است. این ویروس مسری است و مرکز مدیریت و کنترل بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت کشورمان با همکاری مراکز درمانی و آزمایشگاهی دیده‌ور نمونه تنفسی از بیماران مشکوک را جمع آوری کرده و با استفاده از روش‌های مولکولی حضور این ویروس را بررسی می‌کند.

علائم بیماری آنفولانزای H۱N۱ طیف متنوعی را شامل می‌شود که عبارتند از موارد بالینی خفیف یعنی بیماری مشابه آنفولانزای فصلی تا موارد شدید عفونت حاد دستگاه تنفسی تحتانی و پنومونی. قابل توجه است که در حال حاضر درصد مرگ و میر این بیماری از آنفولانزای فصلی کمتر است.

بر این اساس توصیه می‌شود، در صورت بروز تب ناگهانی بالا به همراه درد عضلانی و ضعف عمومی به مراکز بهداشت مراجعه کنید تا پزشک مرکز در صورت مشکوک بودن به آنفولانزا، نمونه‌گیری کرده برای آزمایشگاه ارسال کند.

واکسیناسیون علیه آنفولانزا

همه ساله سازمان بهداشت جهانی ویروس‌های آنفولانزای شایع را اعلام می‌کند و کارخانه‌های واکسن سازی معتبر، واکسن همان سال را می‌سازند. محدودیت ساخت واکسن باعث می‌شود که گروه های جامعه جهت انجام واکسیناسیون اولویت بندی شوند. بیماران قلبی، ریوی، کلیوی، دیابتی، افراد مسن، کودکان و پرسنل بهداشتی درمانی گروه‌های پر مخاطره از نظر بیماری آنفولانزا هستند که بهتر است همه ساله در اوایل پاییز با واکسن همان سال واکسینه شوند.

باید توجه کرد که افراد حساس به ترکیبات تخم مرغ و افرادی که در موارد قبلی تزریق واکسن حساسیت نشان داده‌اند، نباید واکسن آنفولانزا دریافت کنند.

توصیه‌های بهداشتی

بنابر اعلام واحد آنفولانزا انستیتو پاستور ایران، به منظور جلوگیری از انتشار آنفولانزا رعایت موارد زیر الزامی است:

- رعایت بهداشت فردی و عمومی

- شست‌وشوی مرتب دست و صورت با آب و صابون بالاخص پس از برخورد با فرد بیمار

- پوشاندن دهان و صورت هنگام سرفه و عطسه

- اجتناب از تماس با دیگران هنگام بیماری

- استراحت و نوشیدن مایعات گرم به میزان کافی هنگام بیماری

- این بیماری توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود. بنابراین آنتی بیوتیک‌ها اثر مهاری ندارند.

آنفولانزا در کودکان

اگر کودک شما نشانه های زیر را داشت احتمالا به آنفولانزا مبتلا شده است؟

تب ناگهانی – 38.3 درجه سیلسیوس یا بالاتر

خستگی، بی حالی به همراه نشانه هایی همچون سرفه های خشک و بینی گرفته

اگر نشانه هایی همچون گرفتگی بینی یا سرفه قبل از تب پدیدار شدند، به احتمال زیاد فرزند شما سرما خورده است.

از دیگر نشانه های آنفولانزا می توان به زودرنج شدن، بی میلی و کم اشتهایی، گلودرد و ورم گلو اشاره کرد. آنفولانزا همچنین باعث ایجاد درد در ناحیه شکم و اسهال و استفراغ می شود.

ویروس های نوع A و نوع B آنفولانزا، به سرعت در محیط منتشر و پخش می شوند. اگر کودک شما در نزدیکی فردی قرار دارد که آنفولانزا گرفته و سرفه و عطسه می کند، احتمال دارد قطرات سرفه یا عسطه او به دهان یا بینی کودک وارد شوند. فرد مبتلا به آنفولانزا، از یک روز پیش از بروز علائم بیماری و 5 روز پس از آن ناقل بیماری است.

از آنجا که ویروس آنفولانزا به سرعت تکثیر می شود، این بیماری می تواند به راحتی در مدرسه، مراکز نگهداری کودکان، زمین های بازی و حتی خانواده پخش شود. بیشتر مواقع، حتی افرادی که تصور می شود مبتلا نشده اند نیز پس از یک تا 4 روز علائم بیماری را نشان می دهند.

البته از آنجا که مقاومت افراد در مقابل ویروس آنفولانزا متفاوت است، شاید فردی به آن مبتلا باشد و خودش خبر نداشته باشد. یا نشانه های خفیفی داشته باشند که تصور شود سرماخوردگی است و به راحتی این ویروس را به بقیه افراد منتقل کند.

چه زمانی باید فرزند خود را پیش دکتر ببریم؟

اگر نشانه های زیر را در کودک خود مشاهده کردید، حتما او را نزد پزشک ببرید:

- اگر کودک شما زیر سه ماه است و تب 38 درجه سیلسیوس یا بیشتر دارد. کودکان در این سن حتما باید تحت مراقب پزشک برای تشخیص عفونت های جدی یا بیماری های احتمالی قرار بگیرند.
- اگر کودک شما بین 3 تا 6 ماه سن و تب بالای 38.3 درجه سیلسیوس یا بیشتر دارد.
- اگر کودک شما بالاتر از 6 ماه سن و تب بالای 39.4 درجه سیلسیوس یا بیشتر دارد.
- بیشتر از سه روز تب داشتن
- سرفه هایی که پس از یک هفته هنوز خوب نشده اند
- داشتن نشانه های آنفولانزا در صورت داشتن بیماری های مزمن همچون سرطان، کم خونی داسی شکل، دیابت یا ناراحتی های قلب، ریه یا کلیه
- داشتن نشانه های آنفولانزا و آرتروت روماتیسمی یا کاواساکی که هر دو با آسپرین درمانی برای مدت طولای بر طرف می شوند.
- گوش درد داشتن
- خس خس کردن گلو یا سخت نفس کشیدن
- دوباره مریض شدن بلافاصله پس از خوب شدن و درمان آنفولانزا
- کم آب شدن بدن