استیو جابز و انقلابی که در جهان ارتباطات رخ داد

پنج سال از درگذشت استیو جابز (زادهٔ ۲۴ فوریهٔ ۱۹۵۵ در سان‌فرانسیسکو و درگذشتهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۱ در پالوآلتو) کارآفرین، مخترع، بنیان‌گذار و مدیر ارشد اجرایی شرکت رایانه‌ای اپل و یکی از چهره‌های پیشرو در صنعت رایانه، می‌گذرد. نخبه‌ای که جهان ارتباطات را از اساس دگرگون کرد. آنچه در ادامه ایمیل می خوانید مروری است مختصر بر تحولاتی که به کمک او در عصر ارتباطات صورت گرفت.

انقلاب آغاز می‌شود

همه چیز در سال ۱۹۷۶ شروع شد. استیو جابز ۲۱ ساله (راست) به همراه استیو وزنیاک (چپ) که مهندس کامپیوتر بود و نیز رونالد وین در گاراژ خانگی جابز در کالیفرنیا نخستین سنگ بنای اپل را گذارد. البته وین تنها ۱۱ روز پس از تأسیس اپل سهم خود را به ارزش ۲۳۰۰ دلار فروخت. محصول دستی جابز و وزنیاک رسما با نام تجاری Apple Computer Inc به بازار تکنولوژی عرضه شد.

گاراژ خانه پدری

کمپانی اپل یکی از باارزش‌ترین و پرنفوذترین شرکت‌های جهان محسوب می‌شود. این شرکت فعالیت خود را در گاراژی خانگی آغاز کرد و در عرض چهار دهه دنیای ارتباطات را سخت متحول ساخت.

سال ۱۹۸۴

اولین کامپیوتر اپل با این جمله معروف در تبلیغات تلویزیونی ظاهر شد: "روز ۲۴ ژانویه ۱۹۸۴ کمپانی اپل مکینتاش را معرفی خواهد کرد و شما خواهید دید که چرا ۱۹۸۴ دیگر شباهتی به "۱۹۸۴" نخواهد داشت." اشاره‌ای به یکی از مهم‌ترین کتاب‌های قرن بیستم: ۱۹۸۴ نوشته جرج اورول. کارگردان این تیزر تبلیغاتی ریدلی اسکات بود؛ از کارگردانان همیشه پیش‌تاز سینمای جهان.

اولین تلاش‌ها

استیو جابز به همراه استیو وزنیاک (Steve Wozniak) در سال ۱۹۷۶ اولین کامپیوتر شخصی این شرکت به نام "Apple I" را به بازار عرضه کرد. این کامپیوتر که نخستین مدل آن بدنه‌ای چوبی داشت، به قیمت ۶۶۶ دلار و ۶۶ سنت فروخته می‌شد. در آن زمان تمام کامپیوترهای شخصی به صورت قطعات مجزا فروخته می‌شدند، اماApple I اولین کامپیوتری بود که با یک مادربورد به همراه تمام قطعات لازم عرضه شد.

نخستین دستاورد

اولین محصولی که شرکت اپل روانه بازار کرد، کامپیوتری شخصی به نام Apple I بود که در ۲۰۰ نسخه‌ تولید و فروخته شد. قطعات اپل یک با ده‌ها چیپ مونتاژ شده بود و کاربران می‌بایست بطور مجزا برای آن بدنه بخرند. کیبورد، ترانسفورماتور منبع تغذیه و نمایشگر از دیگر تجهیزات مورد نیاز کاربران برای استفاده از این کامپیوتر بود. اپل ۱ در سال ۱۹۷۶ به قیمت ۶۶۶ دلار و ۶۶ سنت فروخته می‌شد.

گام بعدی

در سال ۱۹۷۷ دومین کامپیوتر این شرکت با نام اپل ۲ به بازار آمد که به دلیل مجهز بودن به فلاپی درایو ۲۵ / ۵ اینچ محصولی نوآورانه محسوب می‌شد. اپل ۲ نخستین کامپیوتر شخصی بود که قابلیت نمایش رنگ و برنامه‌نویسی‌شدن درزبان بیسیک را داشت. بخشی از هزینه طراحی و تولید این کامپیوتر از طریق درآمدهای حاصله از فروش اپل یک تأمین شد. اپل در سال ۱۹۷۷ به شرکتی سهامی بدل شد.

استعفای جابز

جابز در سال ۱۹۸۳ از جان اسکالی رئیس پیشین شرکت پپسی‌کولا خواست که برای همکاری با وی به اپل بپیوندد. در همان سال مدل "لیزا" (Lisa) به بازار عرضه شد که اولین کامپیوتر مجهز به ماوس و سیستم‌عامل دارای واسط گرافیکی، آیکون‌ها و پنجره‌ها بود.جابز پس از اختلاف نظر با اسکالی و جدال با مدیریت اپل، در سال ۱۹۸۵ اپل را ترک کرد و دست به تاسیس شرکت جدیدی به نام NeXT زد.

مکینتاش

مکینتاش که سه دهه پیش با رَم ۱۲۸ کیلوبایتی و قیمت ۲۴۹۵ دلاری روانه بازار شد٬ نخستین محصولی بود که با رابط کاربری گرافیکی نوآورانه‌اش نوید یک تغییر پارادایم بزرگ را می‌داد: تغییر استفاده‌کننده کامپیوتر از "اوپراتور" به "کاربر" در محیطی که درک و استفاده از آن آسان‌تر از همیشه بود.

اپل در بحران

شرکت اپل در اواخر دهه هشتاد میلادی نخستین لپ‌تاپ خود را به بازار فرستاد. رقابت شدید با مایکروسافت سبب شد که اپل از سال ۱۹۹۰ سخت زیر فشار قرار گیرد و در سال ۱۹۹۳ حتی برای نخستین بار ضرر کند؛ رویدادی که باعث برکناری اسکالی شد. شرکت NeXT اپل را در سال ۱۹۹۶ به ۴۰۰ میلیون دلار خرید و استیو جابز یک سال بعد رئیس اپل شد.

طرحی نو

در سال ۱۹۹۸ کمپانی اپل دوباره به دوران موفقیت خود بازگشت. برای اولین بار نه تنها تکنیک خود کامپیوتر مهم بود، بلکه طرح ظاهری‌اش نیز مورد توجه قرار گرفت. در این سال استیو جابز پس از غیبت بیش از یک دهه‌ای "iMac" را به بازار عرضه کرد. ادغام بدنه‌ی کامپیوتر و نمایشگر در یک دستگاه، ایده‌ی اصلی تولید iMac بود. یکی از مدل‌های جدید این ایده را در تصویر می‌بینید.

آیپود

در سال ۲۰۰۱ کمپانی اپل اولین دستگاه پخش صوتی دیجیتالی خود را روانه بازار کرد. iPod اولین دستگاه پخش MP3 نبود، اما برای طرفداران زیباترین بود. نرم افزارآی‌تیونز (iTunes) که توسط کمپانی اپل تولید شده، پل ارتباطی این دستگاه به کامپیوتر است. iPod تا کنون هفت نسل را پشت سر گذاشته است و اکنون نیز این قابلیت را دارد که نام آهنگ‌ها را به چندین زبان مختلف نشان دهد.

یکه‌تازی آی‌فون

زمانی که استیو جابز در سال ۲۰۰۷ تلفن همراه هوشمند آی‌فون را معرفی کرد، خبر نداشت که این گوشی چه تحولاتی به همراه خواهد آورد؛ تلفن همراهی که صفحه کلید نداشت و صفحه‌ی نمایش آن لمسی بود. شرکت‌های بسیاری پس از اپل به سوی تولید این گوشی‌ها رفتند. تا پایان سال ۲۰۱۵ بیش از ۹۰۰ میلیون دستگاه آی‌فون فروخته شده‌اند. استیو جابز به هنگام رونمایی آی‌فون.

آی‌بوک و مک‌بوک

یکی دیگر از محصولات پرطرفدار شرکت اپل که در واپسین ماه‌های قرن بیستم میلادی به بازار عرضه شدند، iBook های جدید بودند؛ لپ‌تاپ‌های سبک، با طراحی زیبا و رنگ‌های خاص که باتری آنها به مراتب بیشتر از مدل‌های مشابه کاربران را همراهی می‌کرد.

لوح فشرده

یکی دیگر از نوآوری‌های اپل "PDA"ها (Personal Digital Assistant / دستیار دیجیتالی شخصی) بودند. اما حتا طرفداران پر و پا قرص محصولات اپل هم نتوانستند ارتباط چندان دوستانه‌ای با مدل‌های مختلف این سری از جمله "Newton" (عکس) برقرار کنند. دستگاه‌هایی که بعدها با صفحه‌ی نمایش حسی (iPhone و iPad) به بازار عرضه شدند، در واقع مدل‌های پیشرفته‌تر PDAها هستند

پایان یک عصر

اپل در سال ۲۰۱۰ یک لوح رایانه‌ای را طراحی کرد که به "ارث استیو جابز" در این کمپانی معروف شد. "iPad" فصلی را در کتاب ارتباطات دیجیتالی باز کرد. جابز یک سال پس از آن به خاطر بیماری کناره گرفت و در روز پنجم اکتبر ۲۰۱۱ درگذشت. زمانی که جابز کناره‌گیری کرد، تیم کوک (Tim Cook) جایگزین او شد. تصویری از استیو جابز در هنگام رونمایی از iPad.

هواداران عاشق

محصولات اپل در سال‌های گذشته چنان محبوبیتی به ویژه در بین جوانان کسب کرده که برخی از آنها یک شب پیش از ارائه محصول جدید راهی فروشگاه‌های اپل می‌شوند و چادر می‌زنند تا جزو اولین کسانی باشند که نوآوری این شرکت را لمس می‌کنند. تصویری ازهواداران اپل در توکیو.

باارزش‌ترین کمپانی جهان

در سال ۲۰۱۴ اپل ساعت مچی "اپل‌واچ" را رونمایی کرد که نه تنها گذشت زمان را به نمایش می‌گذارد، بلکه از طریق اپلیکیشن‌های گوناگون می‌تواند حرکات فیزیکی و عوامل سلامت و بهداشت، مانند ضربان قلب حامل خود را اندازه بگیرد و ثبت کند. اپل نیز توانست گوی سبقت را از دیگر کمپانی‌ها برباید و با ۷۰۰ میلیارد دلار به عنوان باارزش‌ترین کمپانی ارزیابی شود.

درگذشت استیو جابز

استیو جابز، مدیرعامل پیشین و یکی از موسسان شرکت اپل در سن ۵۶ سالگی در گذشت. یک روز پیش از مرگش (۱۲ مهر/۴ اکتبر) زمانی که "تیم کوک" جانشین استیو جابز مدل جدیدی از iphone را معرفی کرد، هنوز کسی از شدت بیماری جابز اطلاعی نداشت.

بیماری

استیو جابز، بنیانگذار "اپل"، مدت نسبتا کوتاهی پیش از مرگ و به دلیل بیماری از مدیرعاملی این شرکت استعفا داد. او به عنوان رئیس هیئت مدیره به فعالیت خود در این کمپانی ادامه داد. جابز در سال ۱۹۷۶ کمپانی اپل را بنیان نهاد. این شرکت پس از رفتن او در سال ۱۹۸۴ با مشکلات فراوانی روبرو شد. با بازگشتن استیو جابز در سال ۱۹۹۷، اپل بار دیگر رشد کرد تا اینکه در سال ۲۰۱۱ به ثروتمندترین کمپانی جهان تبدیل شد.

یک روز پیش از مدل جدید آیفون

بیماری استیو جابز موضوع پنهانی نبود. او در سال ۲۰۰۹ میلادی نیز مجبور به عمل جراحی شد و پیوند کبد را تجربه کرد. جابز در سال ۲۰۰۵ میلادی نیز به خاطر سرطان غده‌های ترشحی تحت عمل جراحی قرار گرفت. وی در نهایت یک روز پس از آن‌که جانشین‌اش "تیم کوک" مدل جدیدی از iphone را معرفی کرد (۱۳ مهر/۵ اکتبر) درگذشت.

لزوم نوآوری

در فوریه سال جاری میلادی اما شرکت آلفابت (شرکت مادر گوگل) از اپل پیشی گرفت و عنوان ارزشمندترین شرکت جهان را کسب کرد. با توجه به اشباع شدن بازار موبایل در جهان اپل باید برای دفاع از جایگاه خود در جهان تکنولوژی همچنان نوآوری کند و در بازارهای جدید نیز جایی تازه برای خود باز کند.