راهکارهای تقویت اعتماد به نفس در کودکان

اعتماد به نفس مناسب، سلاح کودک در برابر چالش های دنیاست. کودکانی که احساس خوبی در مورد خود دارند، راحت تر می توانند با مشکلات محیط اطراف مقابله کنند. کارشناسان معتقدند استراتژی‌های موثر و ساده‌ای وجود دارند که همه والدین می‌توانند آن‌ها را مورد استفاده قرار دهند تا فرزندشان اعتماد به نفس داشته باشند. در این مقاله که فاکس نیوز منتشر کرده به برخی از این استراتژی‌ها اشاره شده که به شرح زیر است:

- تاثیر داشتن والدین با اعتماد به نفس بر کودک
مطالعه اخیر در دانشگاه واشنگتن نشان می‌دهد اعتماد به نفس کودکان در سن پنج سالگی شکل می‌گیرد و یکی از بهترین راه‌ها برای پرورش این ویژگی در کودک این است که خود والدین با اعتماد به نفس رفتار کنند. کارشناسان معتقدند زمانیکه کودک مشاهده کند والدینش اعتماد به نفس دارند رفتار آنان را تقلید می‌کند.

- بهره‌برداری از مشکلات برای فرصت‌سازی
باید به کودک کمک کرد تا سختی و مشکلات را به فرصت تبدیل کند. اعتماد به نفس کودک در صورتی پرورش می‌یابد که آموزش ببیند نه تنها جنبه‌های روشن موضوعات را مشاهده کند بلکه بتوانند با تجربیات منفی کنار آید. کودکان باید مشاهده کنند این فرصت وجود دارد تا هنگام مواجهه با مشکلات بر آن‌ها غلبه کنند و به سمت جلو حرکت کنند.

- روحیه مشارکتی را در کودکتان تقویت کنید
به کودکانتان آموزش دهید تا روحیه مشارکتی و جمعی داشته باشند. یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت حس اعتماد به نفس در کودکان بدون آنکه دچار فخر فروشی شوند این است که یاد بگیرند چگونه باید در هر شرایطی بتوانند روحیه تیمی داشته باشند. حتی اگر کودکتان آخرین امتیاز بازی را بدست آورد و به نتیجه برد دست پیدا کند باید او را مطمئن سازید که نمی‌توانست بدون مشارکت تیمی آن‌ را به سرانجام برساند.

- تاثیر مثبت تشویق بر کودک
کودکان به دنبال آن هستند تا مورد تشویق والدین خود قرار گیرند که برای اعتماد به نفس آنان ضروری است اما برای تشویق کودکتان هم حد و مرزی قائل شوید. اینکه دختر ۱۰ ساله شما از دستمال کاغذی برای پاک کردن لبش هنگام غذاخوردن استفاده می کند امری بدیهی است و نیازی نیست بابت این کار هدیه ای دریافت کند. بچه ها خیلی سریع همه چیز را می آموزند و شما به صورت ناخودآگاه به این دلیل که حس پدر و مادری دارید، آن ها را تشویق می کنید. اینکه کودک را تشویق می کنید، بسیار عالی است اما به او حسی واقعی ببخشید و این حس را اغراق آمیز نکنید. در غیر این صورت فکر می کند این کارهای ساده هم حتما خیلی سخت بوده و فقط او از عهده انجامش برمی آید.

- به آنان اجازه شکست بدهید
اگر همیشه به دنبال آن باشید تا انجام امور را برای فرزندتان ساده کنید، یاد نمی‌گیرند چگونه از شکست‌های خود درس بگیرند. به فرزندان خود توضیح دهید اشتباه کردن امر خلاف قاعده‌ای نیست و می‌توانند از آن‌ها به نکات خوبی دست پیدا کنند. همچنین والدین می‌توانند تجربه شکست‌های خود را با کودکشان در میان بگذارند.

- کودکانتان را نسبت به رفتارهایشان هوشیار سازید
زمانیکه فرزندتان کاری را به اشتباه انجام می‌دهد به او این شهامت را بدهید تا دوباره امتحان کند و متوجه شود رفتار و نه خود او ناشایست بوده‌ است.

- آنان را به رویاپردازی تشویق کنید
به دنبال فرصت‌هایی باشید که به کودکتان کمک می‌کند مهارت‌های خود را شناسایی کرده، آن را تقویت و باور کند و به هر آنچه می‌خواهد می‌تواند دست پیدا کند. به آنان اجازه دهید تا رویاهای خود را دنبال کنند و بدانند تنها شکست و ناکامی را تجربه نکنند.

- کمک در منزل اعتماد به نفس کودک را افزایش می دهد
کار کردن در خانه همچنین کمک می کند که کودک با شرکت در محیط اجتماعی، به تدریج روند بزرگ تر شدن و رشد را طی کند و با مسائل بزرگسالی هم آشنا شود. مسئولیت پذیری مهم ترین نکته ای است که کودک در جریان این کار ها فرا خواهد گرفت.

بررسی ها نشان داده است، دانشجویانی که در دوران تحصیل افت درسی واضحی دارند یا ترک تحصیل می کنند، بیشتر از کسانی بوده اند که در کودکی به هیچ وجه به کار وادار نشده اند و مسئولیت خاصی به غیر از درس خواندن نداشته اند. همین نکته شاید برای ترغیب والدین به لوس نکردن کودکان و به کار گرفتن آنان کافی باشد.

- پیروزی‌های گذشته را به او یادآری کنید
پیروزی‌ها و موفقیت‌های گذشته را برایشان یادآوری کنید. مهم است تا به کودکتان آموزش دهید از ظرفیت لازم برای رشد و ترقی برخوردار است.

- حق انتخاب را از کودکان نگیرید
وقتی برای خرید لباس کودک می روید، به هماهنگ کردن رنگ های لباس های مختلف توجه می کنید اما ممکن است فرزندتان رنگ هایی را انتخاب کند که خیلی هم با هم جور نیستند و شما دوست ندارید لباسی با آن رنگ ها بپوشد.

اینکه کودک شما چند رنگ ناهماهنگ را انتخاب کند، خیلی بهتر از این است که همیشه شما انتخاب کنید. به او حق انتخاب بدهید. بخش مهمی از شکل گیری اعتمادبه نفس کودک به انتخاب های مستقل او بستگی دارد. حتی اگر انتخاب های درست و بجایی نباشد. مطمئن باشید پس از چند بار، انتخاب های درستی خواهد داشت چون به خودش اعتماد دارد.

- تایید و تصدیق را به عادت تبدیل کنید
کتابی از تاییدات و تصدیق‌های روزانه را با کودکتان آماده کنید یا از آنان بخواهید لغات و عبارات انرژی بخش را یادداشت کنند و در مقابل چشمان خود قرار دهند تا شب‌ها پیش از خواب و صبح‌ها پس از بلند شدن آن را برای خود یادآوری کنند.

- اجازه ریسک به کودکان دهید
به فرزندتان بیاموزید حتی اگر نتیجه نهایی آنچه انتظارش را داشته، نباشد، اینکه راه مورد علاقه خود را انتخاب و برای انجام آن تلاش کند، ارزشمند است و بخش زیادی از کار را پیموده است اما این تفکر مخصوص افرادی است که اعتمادبه نفس دارند و از به نتیجه نرسیدن نمی ترسند. فرزندتان را ترغیب کنید در فعالیت های گروهی در مدرسه مانند عضویت در تیم های ورزشی، گروه های موسیقی یا حتی گروه های علمی شرکت کند. با این کار او فرصت نشان دادن توانایی هایش را به دست می آورد و حتی ممکن است در این گروه ها به عنوان سرگروه نقش هایی را برعهده بگیرد که در تقویت اعتمادبه نفس او نقش زیادی خواهد داشت.

- جملات والدین باور محکمی برای کودکان می شود
تمام والدین برای افزایش و تقویت اعتمادبه نفس فرزندشان تلاش می کنند. کودکی را تصور کنید که برای اولین بار تصمیم دارد از یک پارچ آب برای خودش آب بریزد. اولین واکنش پدر و مادرها معمولا این است: عزیزم! حواست رو جمع کن آب رو نریزی. اما به نظرتان این جمله چطور است؟ باریکلا که خودت برای خودت آب می ریزی، عزیزم!
حتما شما هم چند بار در دوران نوجوانی چنین جمله هایی را به زبان آورده اید: آرزو دارم این کار را انجام دهم، اما نمی توانم. این جمله های منفی که ناشی از ناتوانی در انجام امور است، به رفتار والدین مرتبط است. کودکان دقیقا از رفتار پدران و مادران الگوبرداری می کنند. پس اگر مشغول انجام کاری هستید و مستاصل هم شده اید، از این جمله استفاده نکنید: رییسم خواسته این فایل را روی سیستم پاورپوینت اجرا کنم اما اصلا نمی توانم تا آن موقع این کار را انجام دهم. با بیان چنین جمله هایی غیرمستقیم به فرزندتان نداشتن اعتمادبه نفس را منتقل می کنید. حتی اگر قادر به انجام کاری نیستید، مثبت صحبت کنید: رییسم خواسته این فایل را روی سیستم پاورپوینت اجرا کنم. هنوز نتوانسته ام ولی تمام تلاشم را انجام می دهم و مطمئنا به نتیجه دلخواهم می رسم. با یک برنامه ریزی صحیح حتما می توانم انجامش دهم. در تمام این مدت فرزند شما به گفته هایتان گوش می دهد و به اینکه با یک کار سخت چگونه برخورد می کنید، توجه دارد.