ورود آنفلوانزای خوکی به ایران، راههای مقابله با آن
بر اثر شیوع آنفلوانزای (H1N1) در جنوب ایران تاکنون ۳۳ نفر کشته و صدها نفر بستری شدهاند. با اینکه حسن هاشمی، وزیر بهداشت ایران خبر از کنترل آنفلوانزا داده است، احتمال گسترش آن به سایر نقاط کشور وجود دارد.
در پی شیوع آنفلوانزای (H1N1) که به آنفلوانزای خوکی موسوم است، در کرمان مردم با ماسک در معابر عمومی تردد میکنند. تاکنون بیش از ۶۰۰ نفر در پی ابتلا به این بیماری بستری شدهاند. معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز دوشنبه (۷ دسامبر/ ۱۶ آذر) تعداد جان باختگان بر اثر بیماری آنفلوآنزا در ایران را ۳۳ نفر اعلام کرد.
حسن هاشمی، وزیر بهداشت ایران در زمینه بروز آنفلوانزا گفت: "هر سال این مشکل را داریم و امسال هم در منطقه جنوبی کشور ظاهر شده است". او با تاکید بر اینکه افراد صرفا با ابتلا به آنفلوانزا جان خود را از دست نمیدهند، افزود: "بیماران فوتی کسانی هستند که بیماری زمینهای داشتهاند". وی به مردم توصیه کرد: "نگران نباشند، شیوع آنفلوانزا در حد سالهای گذشته بوده و اتفاق خاصی تا این لحظه در کشور نیفتاده است."
حسن هاشمی، وزیر بهداشت ایران روز سهشنبه (۱۸ آذر) با تاکید بر اینکه همه چیز تحت کنترل است، تصریح کرد: "ما مخالف تعطیلی مدارس به خاطر آنفلوانزا هستیم". بنا بر تصویب ستاد بحران در استانداری، مدارس و مهد کودکهای استان کرمان روز سهشنبه (۱۷ آذر/ ۸ دسامبر) و همچنین روز چهارشنبه نیز تعطیل اعلام شدهاند.
احمد آریایینژاد، عضو هیئت رئیسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ایران با انتقاد از افزایش موارد مشکوک به آنفلوانزای خوکی در ایران خواهان اعلام وضعیت "بحران" شد. او گفت باید "هشدارهای لازم به مردم داده شود چرا که هر لحظه ممکن است این بیماری بیش از اینها در کشور فراگیر شود".
به گفته منتقدین در شرایطی که میلیونها ایرانی در سفرهای گوناگون بسر میبرند، اظهاراتی چون سخنان نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی که علت اصلی آنفلوآنزا در استان کرمان را "اتباع بیگانه" خوانده است که "از طریق مرزهای شرقی بهطور غیر مجاز وارد کشور شدهاند"، نه قابل اثبات است و اگر هم باشد میتواند تبعات اجتماعی ناگواری در این شرایط بوجود آورد.
تاکنون ۵ موج آنفلوانزا به قیمت جان میلیونها نفر در جهان تمام شده است. ۵۰۰ میلیون نفر در سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰به آنفلوانزای اسپانیایی (A/H1N1) مبتلا شدند که بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون کشته برجای گذارد.
بر اثر آنفلوانزای آسیایی (A/H2N2) در سال ۱۹۵۷ یک میلیون نفر کشته شدند. آنفلوانزای هنگگنگی (A/H3N2) در سال ۱۹۶۸ نزدیک به ۷۰۰ هزار کشته و آنفلوانزای روسی (A/H1N1) در سال ۱۹۷۷ نیز ۷۰۰ هزار کشته برجای گذارد.
موج پنجم که به آنفلوانزای خوکی (A/H1N1) شهرت یافته و از مکزیک شروع شد، در سال ۲۰۰۹ نزدیک به ۱۸ هزار کشته برجای گذارد که قربانیان به لحاظ سنی میان ۳۰ تا ۴۴ ساله بودند.
سازمان بهداشت جهانی با آغاز اپیدمی آنفلوانزای خوکی سیاست "قرنطینه" کامل را پیش میبرد. این سیاست از ماه ژوئیه سال ۲۰۰۹ از آنجایی که مقابله با شیوع آنفلوانزا غیرممکن بود، تغییر یافت و برای کاهش میزان صدمات فقط نزدیکان بیمار تحت مراقبت قرار گرفتند. (عکس: بروز آنفولانزای خوکی در ماه فوریه سال ۲۰۱۵ در حیدرآباد هند)
خستگی و عدم اشتها، گلودرد، ریزش آب از بینی، سرفه، تب شدید، حالت تهوع و استفراغ و همچنین اسهال از علائم این آنفلوانزا هستند. ماسکهای معمولی جلوی پرتاب ترشحات را میگیرند و استفاده از این ماسکها به بیماران مبتلا به آنفلوانزا پیشنهاد میشود.
انستیتو روبرت کخ آلمان برای کاهش خطر سرایت آنفلوانزای خوکی مدت قرنطینه بیماران برای بزرگسالان را ۸ روز و برای کودکان ۱۱ روز از هنگام بروز اولین علائم بیماری اعلام کرده است.
پرهیز از دست دادن و روبوسی، شستن صحیح و مکرر دستها با آب و صابون و گرفتن جلوی دهان با گودی آرنج هنگام سرفه و عطسه سه اقدام کلیدی در عرصه پیشگیری از تبدیل شدن این آنفلوانزا به فراگیرشدن و اپیدمی است.
دکتر نوذر نخعی، معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان میگوید: "استفاده از ماسک توسط مردم و در جامعه هیچ تاثیری در پیشگیری از بیماری آنفلوانزا ندارد و حتی میتواند به علت ایجاد اطمینان کاذب، تاثیر معکوس نیز داشته باشد." وی استفاده از ماسک را به افرادی که از بیمار مبتلا به آنفلوانزا مراقبت می کنند، مانند پرستاران و پزشکان و افرادی که دچار علایم بیماری هستند، توصیه کرد.
در صورت اپیدمی گسترده، سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند که در وهله نخست برای ادامه کار پرسنل مراکز بهداشتی از واکسن استفاده کنند. اولویت بعدی با کودکان و نوجوانان است که از طریق آنها آنفلوانزای خوکی به سرعت گسترش پیدا میکند، و بعد افراد زیر ۵۰ سال و افراد با بیماریهای تنفسی که از ایمنی کمتری برخوردار هستند. (عکس: واکسن "Pandemrix" برای مقابله با "H1N1")
یکی از داروهای موثر در مبارزه با آنفلوانزا "تامیفلو" است. البته باید هشدار داد که "تامیفلو" تقلبی نیز در بازارها دیده شده که نهتنها تاثیری ندارند، بلکه بعضی از آنها حتی زیانبار هم هستند. این دارو باید از سوی پزشک تجویز شده و از مراکز معتبر تهیه شود.
کارشناسان به ایجاد "هیستری" و ترس بیمورد و شایعهپراکنی در میان مردم از یک سو و همچنین سادهانگاری، سهلانگاری و مخفیکاری از سوی مقامات مسئول در این زمینه هشدار میدهند. پیشگیری، مراقبت، آموزش و اطلاعرسانی بهترین راه مقابله با فراگیرشدن این بیماری است.