پیتزاخورها و فست فودخورها بدانند که ...

از همان ۳۰۰ سال پیش که نخستین پیتزاها با طعم هایی متفاوت وارد بازار خوردنی های جهان شد، هیچ کس فکرش را هم نمی کرد که پای این محبوبیت سر هر کوچه و خیابان باز شود، حتی در سفره ما ایرانی ها که به غذاهای اصیل و طعم و عطرش معروف است. این غذا که روزی به غذای فقرا مشهور بوده با شکل امروزی خود تفاوت زیادی داشته اما با این حال از همان قدیم جمعیت زیادی را برای تجربه طعم متفاوتش به ایتالیا می کشانده است. پس از آن جایی که قدمت این غذا در ایران هم بیش از۵۰ سال می رسد، بد نیست قبل از خوردن آن کمی اطلاعات هم چاشنی این فست فود پرطرفدار و لذیذ کنید.

صادره از ایتالیا

کسی نیست که نداند پیتزا از غذاهای معروف ایتالیایی هاست. غذایی که شکل ابتدایی آن با پیتزاهای امروز زمین تا آسمان تفاوت داشت و تنها ترکیب اصلی آن همان خمیر معروف و گرد (از ترکیب آب و آرد) و سبزیجات کوهی بود که روی سنگ های بزرگ و داغ پخته می شدند. تعجب نکنید چون آن زمان خبری از پنیر پیتزا و انواع گوجه و فلفل برای تهیه پیتزا نبود شاید به همین دلیل هم طبقات مرفه جامعه رغبتی به خوردن آن نداشتند و این غذا به خوردنی محبوب طبقه فقیر و کارگر آن زمان مشهور بود اما محبوبیت بی اندازه این غذا بین اقشار مختلف جامعه به زمانی برمی گردد که یک کارگر ساده نانوایی دست به خلاقیتی جالب زد و در تهیه پیتزا برای اولین بار از ترکیب گوجه فرنگی، پنیر معروف موتزارلا و سبزیجاتی مانند ریحان استفاده کرد.

محبوبیتی که او با هدف به دست آوردن دل پادشاه و ملکه مارگاریتا و تزیین شکل پیتزا به شکل پرچم ایتالیا به آن رسید و نام پیتزا مارگاریتا را سر زبان ها انداخت. این غذا که بعد از تبدیل شدن به غذای محبوب ملکه ملی شد، به سرعت از مرزهای مختلف آمریکا و اروپا عبور کرد. در بدو ورود پیتزای سبک ایتالیایی با ذائقه مردمان مختلف کشورهای دیگر همخوانی نداشت؛ پس هر کشور با اعمال تغییراتی خلاقانه روی این خوردنی وسوسه برانگیز آن را به شکلی مطابق ذائقه و میل مردمانش شکل داد و این غذا با شکل و شمایل امروزی با خمیرهایی نازک یا کلفت، پنیر کم یا زیاد و پر شده با انواع گوشت، مرغ و سبزیجات و ترکیبات دیگر وارد رستوران های بزرگ شهر شد.

مهاجرت به ایران

سفر پیتزا به دیار ما به دهه ۱۳۰۰ شمسی برمی گردد؛ سفری که با توجه به نزدیکی مرز ایران به روسیه اتفاق افتاد و در نتیجه پای نخستین رستوران های فرنگی با مدیریت روس ها و ارامنه را به تهران باز کرد. ایرانی ها درست در همان زمان بود که برای اولین بار در آن رستوران ها با غذاهایی جدید مانند کتلت، الویه و سوپ آشنا شدند اما در کنار اینها به مرور با ورود آمریکایی ها به قلمرو ما رستوران هایی با امتیاز آن با هدف عرضه غذاهای فرنگی در چند شعبه بازگشایی شد که بعد از انقلاب با لغو آنها همه بساط ها برچیده شد اما با این حال از یادگارهای اصلی آن دوران همان پیتزا پنتری معروف خیابان ویلا را می توان نام برد.

از طرفی پیتزافروشی معروف داوود به عنوان اولین و قدیمی ترین پیتزافروشی ایران از سال ۱۳۴۰ شروع به کار کرد. پیتزافروشی که از همان دوران تا امروز قدمت دارد و مشتریانش به همان سبک و سیاق گذشته طعم اولین پیتزاهای وارد شده به ایران را می چشند.

میگرن و آلرژی در انتظار طرفداران فست فود

به عنوان یک متخصص تغذیه پیشنهاد دائمی ما به مردم عزیز رعایت تنوع و تعادل در مصرف هر نوع ماده غذایی و به حداقل رساندن مصرف فست فودهاست؛ چراکه اکثر بیماری هایی که امروزه گریبانگیر جمعیت ایرانی شده تا حدود زیادی ناشی از غلبه الگوهای غذایی غربی به جای غذاهای سنتی و اصیل ایرانی است که چه بسا ممکن است بیماری هایی نظیر میگرن و آلرژی ها با مصرف این غذاها ارتباط تنگاتنگی داشته باشند. لذا توصیه می کنم برای حفظ سلامت خود و خانواده تان مصرف غذاهایی از این دسته را به حداقل کاهش دهید.

مصرف پیتزا چه خطراتی دارد؟

با یک نگاه اجمالی به ترکیبات اکثر پیتزاها آنچه به چشم می خورد نان سفید، سوسیس، کالباس، پنیر فراوان و در پاره ای موارد سبزیجات گریل شده ای است که به دلیل طول مدت پخت و شدت حرارت اثری از ویتامین ها و مواد مغذی موجود در آن باقی نمی ماند. در کنار این مواد، نوشیدنی های غیرسالم نیز انتخابی است که در اکثر موارد مشاهده می شود و نگرانی ما را در ارتباط با تامین انرژی و مواد مغذی کافی برای نسل جوان مان دوچندان کرده است.

تحقیقات بیانگر تاثیرات مضر مصرف فست فودها به ویژه پیتزا با چاقی دوران کودکی، دیابت و بیماری های قلبی عروقی در گروه های سنی بالاتر است؛ چراکه استنباط نادرستی در مورد غذا وجود دارد.

پیتزا غذایی فقیر است!

با درنظر گرفتن این امر که غذا خوردن و استقلال در انتخاب غذای دلخواه از بزرگ ترین و مهم ترین لذت های دنیا محسوب می شود، در ارتباط با معضل فست فودها چند راهکار عملی قابل بررسی است:

اول؛ افزایش اطلاعات و آگاهی عموم مردم در مورد آنچه می خورند؛ یعنی فردی که پیتزا را به عنوان غذای انتخابی خود ترجیح می دهد، بهتر است از کالری و چربی و فقر این انتخاب در ارتباط با مواد معدنی مهم نظیر کلسیم و آهن در کنار ویتامین ها آگاه شود.

دوم؛ در تهیه نوع سالم و مشابه این نوع غذاها در خانه بیشتر تلاش کنیم. برای مثال مصرف پیتزایی که از نان سبوس دار تهیه و با استفاده از سبزیجات پخارپز همراه با ادویه جات مخصوص در کنار مقدار محدودی پنیر آرایش شده، اقدامی بسیار موثر در حفظ و تامین سلامتی کودکان و حتی بزرگسالان است.

هشت خطری که پیتزا برایمان دارد!

پیتزا به زعم اعتقاد خیلی افراد و خصوصا جوانان، غذای خوشمزه ای است اما بعضی ها فقط باید نگاهش کنند؛ چون برایشان از سم هم خطرناک تر است! برخلاف بسیاری از رستوران بازها خیلی ها حاضر نیستند لب به پیتزاهای رنگارنگ خارج از خانه بزنند و ترجیح می دهند که همین غذای لذیذ و پرطرفدار را در منزل با سبک و سلیقه خودشان تهیه کنند. به ویژه افرادی که به خاطر نوع خاص بیماری شان مجبور به رعایت نوع خاصی رژیم غذایی هستند. از فاکتورهای سلامت پیتزاهای خانگی که بگذریم، به نکاتی می رسیم که درست کردن این غذای پرطرفدار را برای شما لذت بخش تر می کند.

تمام افرادی که دچار بیماری هایی مانند قلب، کلیه، دیابت و... هستند حتی بچه ها که عاشق خوردن این نوع غذا هستند هم می توانند از این غذای به اصطلاح لذیذ نوش جان کنند. فقط کافی است با در نظر گرفتن موارد زیر، ترکیباتی که مورد استفاده قرار می گیرد، همان خوردنی های سالم و مجاز باشد.

1. کالباس و سوئیس متهم ردیف اول

اختلال در گوارش : ترکیبات موجود در سوسیس و کالباس اعم از روغن، ادویه و موادی که علاوه بر گوشت و مرغ به سوسیس و کالباس اضافه می شوند، همگی روی عملکرد دستگاه گوارش تاثیر منفی می گذارند.

ابتلا به سرطان : سوسیس و کالباس حاوی مواد افزودنی و نگه دارنده هستند. این ترکیب ها باعث ایجاد رادیکال های آزاد در بدن می شوند و زمینه ساز ابتلا به سرطان هستند.

افزایش وزن : این دو خوراکی چربی بالایی دارند. به همین دلیل مصرف آنها باعث اضافه وزن می شود.

زمینه بروز حساسیت : ادویه و مواد نگهدارنده موجود در این خوراکی ها زمینه ساز ابتلا به حساسیت غذایی است.

2. خمیر؛ دشمن سلیاکی ها

سلیاک : اولین مسئله، آرد گندمی است که خمیر را با آن تهیه می کنند. این آرد به دلیل اینکه حاوی «گلوتن» است، برای افراد مبتلا به سلیاک مثل سم است. بنابراین باید از پیتزا چشم بپوشند. اما غیر از این گروه اصلی، افراد دیگری هم هستند که باید به دلیل وجود همین خمیر، پیتزا را با احتیاط بخورند.

ریفلاکس : به دلیل مخمر موجود در خمیر پیتزا ممکن است افراد دچار افزایش اسید معده و ریفلاکس شوند. افرادی هم که مبتلا به مشکلات گوارشی هستند باید در مصرف پیتزا احتیاط کنند.

حساسیت به شیر : اگر در پخت خمیر پیتزا به جای آب از شیر استفاده کرده باشند، افراد مبتلا به حساسیت به لبنیات یا عدم تحمل لاکتوز نباید آن را مصرف کنند.

3. دشمن فشارخونی ها

حساس به لبنیات : ممکن است بدن افراد مبتلا به فشارخون به پیتزا واکنش نشان دهد.

عدم تحمل لاکتوز : اگرچه منبع اصلی لاکتوز شیر است، نه پنیر اما پنیر هم حاوی این نوع قند است. بهتر است افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز پیتزای بدون پنیر نوش جان کنند.

فشارخون بالا : پنیر شور است. بنابراین خوردن پنیر در افراد مبتلا به فشارخون بالا باید محدود شود.

دیر هضم ها : بعضی افراد دچار مشکل تاخیر در هضم مواد غذایی هستند. این افراد به سختی پنیر پیتزا را هضم می کنند. بنابراین بهتر است پیتزای بدون پنیر بخورند.

4. قارچ؛ دشمن حساسیتی ها

حساسیت به قارچ : افراد مبتلا به این مشکل با خوردن قارچ دچار واکنش های حساسیتی می شوند. بنابراین اگر به قارچ حساسیت دارید، حواس تان باشد.

اسید اوریک بالا : اگرچه قارچ منبع پروتئینی خوبی است اما مصرف آن به میزان زیاد برای افرادی که اسید اوریک بالا دارند، توصیه نمی شود. بنابراین پیتزای قارچ سفارش ندهید.

5. فلفل؛ دشمن پوست و معده

زخم معده : افراد مبتلا به زخم معده، ورم معده، ریفلاکس و هر نوع مشکل گوارشی ای مانند آن باید پیتزایی مصرف کنند که فلفل ندارد. چون باعث تحریک معده و افزایش مشکل شان می شود.

حساسیت به فلفل : بعضی افراد به فلفل (از هر نوعی که باشد) حساسیت دارند. بنابراین نباید فلفل مصرف کنند. به این دلیل که کهیر و دیگر عوارض حساسیت زا در انتظارشان خواهد بود.

6. پیاز؛ دشمن معده و ریه

جنگ معده و پیاز : افرادی که دچار مشکل گوارشی به ویژه زخم معده هستند، نباید پیاز به ویژه پیاز خام مصرف کنند چون ترکیبات موجود در پیاز به ویژه گوگرد و آلیسین آن باعث تحریک معده و افزایش ترشح اسید معده می شوند.

جنگ نفس و پیاز : بهتر است افراد مبتلا به تنگی نفس، کمتر پیاز مصرف کنند. به این دلیل که ترکیبات پیاز که فرار هستند، باعث تحریک دستگاه تنفسی این افراد می شود.

7. گوشت؛ دشمن نقرسی ها

نقرس : اگر مبتلا به نقرس هستید، مصرف پیتزای گوشتی یا هر نوع پیتزای حاوی این ماده غذایی را فراموش کنید.

چربی بالا : چربی خون تان را اندازه گرفته اید؟ اگر چربی خون تان بالا باشد، خوردن پیتزای گوشت با پیتزاهایی که مقدار کمی هم گوشت قرمز دارند، مناسب نیست. چون اغلب گوشت های مصرفی در پیتزا پرچرب هستند، همین مسئله باعث افزایش چربی خون می شود.

8. ماهی

حساسیت دریایی : بعضی افراد به غذاهای دریایی به ویژه ماهی حساسیت دارند. بنابراین با خوردن پیتزای ماهی یا دیگر خوراک های دریایی، نشانه های حساسیت شان بروز پیدا می کند. بنابراین بهتر است این افراد خوردن این نوع پیتزا را فراموش کنند.