توصیه ها و نکات تغذیه ای برای بهبود میگرن

میگرن یکی از ناتوان کننده ترین بیماری های دنیاست که شما می توانید با بهبود تغذیه از حمله های میگرن که به دلیل محرک ها پیش می آیند جلوگیری کنید. میگرن یک سردرد شایع است که در خانم ها بیشتر دیده می شود. سازمان جهانی بهداشت، میگرن را یکی از ۲۰ بیماری ناتوان کننده دنیا معرفی کرده و مطالعه های زیادی هم درباره عواملی که باعث تحریک یا جلوگیری از بروز حمله های میگرنی می شوند، انجام شده که برخی موادغذایی جزو آنهاست.

مبتلایان به میگرن چه غذاهایی نخورند؟

پنیر و مرکبات محرک میگرن هستند

در برخی موادغذایی، ماده ای به نام تیرامین (tyramine) وجود دارد که می تواند محرک میگرن باشد. این ماده بخصوص در پنیرهای کهنه و شکلات به مقدار زیاد وجود دارد و بیماران مبتلا به میگرن باید از مصرف این خوراکی ها بویژه پنیرهای سفت خودداری کنند. مرکبات نیز در تشدید حمله های میگرنی نقش دارند.

حذف وعده های غذایی برای میگرن خوب نیست

بی نظمی در مصرف وعده های غذایی هم می تواند در بروز حمله های میگرنی تاثیر بسیار مهمی داشته باشد. افرادی که یکی از وعده های غذایی مثل صبحانه یا ناهار را حذف می کنند یا دو وعده را یکی می کنند و فواصل طولانی مدت گرسنه می مانند و نظم غذایی ندارند، بیشتر در معرض حمله های میگرنی قرار می گیرند. همچنین رژیم های غذایی غیراصولی مثل حذف نان و برنج، میان وعده ها و وعده های اصلی برای لاغر شدن هم برای این بیماران خطرناک است، زیرا آنها را دچار گرسنگی می کند که به طور قطع در بروز مکرر دردهای میگرنی نقش دارد.

کنسرو و غذاهای فرآیند شده میگرن را تشدید می کنند

بیماران مبتلا به میگرن باید تا حد امکان از کنسروها دوری کنند. در برخی انواع کنسرو ماهی غلظت ماده ای به نام هیستامین (histamine) که مشکلات بیماران دچار سابقه میگرن را تشدید می کند، زیاد است. افراد مبتلا به میگرن باید از مصرف گوشت های فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و غذاهای آماده خودداری کنند.

مبتلایان به میگرن چه غذاهایی بخورند؟

مصرف انواع سبزی ها به این بیماران در حفظ سلامت کلی و حتی آرامش کمک می کند و باید آن را در برنامه غذایی شان بگنجانند و بجز مرکبات که در برخی مبتلایان می تواند محرک باشد، باید سه تا پنج وعده میوه در روز مصرف کنند.

بسیاری از مطالعات اثر بسیار مفید اسیدهای چرب امگا۳ را در کنترل حمله ها و بهبود میگرن، ثابت کرده است. اسیدهای چرب امگا ۳ در انواع روغن های گیاهی مثل روغن دانه سویا و دانه های روغنی مثل گردو و تخم کتان وجود دارد، ولی بهترین منبع غنی آن ماهی های چرب مثل ماهی سالمون است.

توصیه های تغذیه ای درباره میگرن برای همه بیماران یکسان نیست. در موارد بسیاری خود بیمار با آزمون و خطا نتایجی کسب می کند که در پیشگیری از حملات و کنترل دردهای میگرنی موثر است.

ممنوعیت در استفاده از ظروف پلاستیکی

تحقیقات نشان می دهند که یکی از عوامل تشدید کننده سردردهای میگرنی، استفاده از بطری‌ها و لیوان‌های پلاستیکی است. بر اساس این مطالعات یک ماده شیمیایی در بسته بندی‌های پلاستیکی، عامل تحریک حملات میگرن می باشد. بیسفنول A نام این ماده شیمیایی است که به تازگی به عنوان عامل ایجاد سردردهای شدید میگرنی معرفی شده است. متخصصان توصیه می کنند افراد مبتلا به میگرن استفاده از ظروف پلاستیکی، ظروف ماکروویو و ظروف آب معدنی را محدود کنند.

محققان دانشگاه کانزاس برای انجام این مطالعه، قرارگیری انسان درمعرض ماده شیمیایی بیسفنول A را در آزمایشگاه شبیه سازی کردند. آن‌ها رفتار موش‌هایی که هر سه روز یکبار این ماده شیمیایی را مصرف می‌کردند مورد بررسی قرار دادند. با گذشت ۳۰ دقیقه فعالیت موش‌ها کمتر می‌شد و تمایل داشتند از صدای بلند و نور شدید دور بمانند. این محققان رفتار موش‌ها را پس از مصرف بیسفنول شبیه ابتلا به میگرن توصیف کردند. نتایج این مطالعه در نشریه سم شناسی منتشر شده است.

گیاهی برای بهبود میگرن

مطالعات انجام شده توسط محققان دانمارکی نشان داد که گیاه زنجبیل در کنترل و بهبود سردردهای میگرنی نقش بسزایی ایفا می کند. این محققان پی بردند که اثر زنجبیل در پیشگیری و کنترل میگرن معادل داروهای مسکن شیمیایی می باشد.

گیاه زنجبیل از سال ها قبل و در طب سنتی دارای کاربردهای درمانی متعدد از جمله رفع تهوع بوده است. مطالعه اخیر نشان داد که زنجبیل به کنترل واکنش های التهابی و درد کمک کرده و سردردهای میگرنی را بهبود می بخشد.

متخصصان توصیه می کنند با شروع علایم میگرن، در حدود یک سوم قاشق مرباخوری پودر زنجبیل (معادل ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم) را در آب گرم ریخته و بنوشید. همچنین می توان از زنجبیل تازه در رژیم غذایی روزانه استفاده نمود. مصرف این گیاه تعداد دفعات و شدت حملات میگرن را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.

یک ویتامین مفید برای مبتلایان به میگرن

مطالعات محققان دانشگاه کوئینزلند استرالیا نشان می دهد که مواد غذایی حاوی فولیک اسید، حملات میگرن را کاهش می دهند، این اثر به ویژه در زنان بارزتر است.

سردردهای میگرنی به صورت دردهای ضربه ای و ضربان دار در نیمی از سر توصیف می شوند. مدت زمان این درد بین ۴ تا ۷۲ ساعت است و اغلب زندگی فرد را مختل می کند. معمولا این افراد نسبت به صدا و نور حساس می شوند. رژیم غذایی، استرس و تغییرات هورمونی در میزان و شدت این بیماری نقش مهمی دارد. طبق آخرین آمار انستیتو ملی سلامت، حدود ۱۰ درصد از افراد سراسر دنیا به این بیماری مبتلا هستند و تعداد مبتلایان زن ۴ برابر مردان است.

فولیک اسید نوعی ویتامین B است. کمبود این ویتامین یکی از مهمترین علل بروز کم خونی به شمار می آید. اسفناج، لوبیا سبز، نخود فرنگی، جگر، قلوه، حبوبات، مرکبات و سیب زمینی سرشار از فولیک اسید هستند.

آیا کودکان هم میگرن می گیرند؟

بسیاری فکر می‌کنند سردرد و حملات میگرنی تنها مختص به بزرگسالان است، اما سردرد در کودکان هم جزو موارد نسبتا شایع در مراجعه به مراکز درمانی است. یکی از شایع‌ترین دلایل این سردردها نیز میگرن است. این نوع از سردرد در ۵ تا ۱۰ درصد از کودکان دیده می‌شود بنابراین ضروری است که خانواده‌ها در مورد این بیماری و راه‌های پیشگیری و درمان آن آگاهی لازم را داشته باشند.

‌علائم

میگرن ممکن است به صورت حمله‌ای و حاد شروع شود و ساعت‌ها یا حتی روزها ادامه داشته باشد. این سردرد ضرباندار و یکطرفه بوده و با علائمی مانند تهوع و استفراغ همراه است. گریز از نور، صدا و گاهی گریز از رایحه‌هایی مانند عطر و ادکلن یا گل و... نیز در بعضی از بیماران وجود دارد. ‌میگرن در کودکان پس از شروع به‌صورت پیوسته ادامه یافته و شدت می‌گیرد. میگرن ممکن است یک ساعت یا حتی تا ۳ روز ادامه داشته باشد و بعد از این دوره برطرف شود؛ البته در بیشتر موارد بعد از یک یا چند روز خاموشی بیماری مجدد‌ عود می‌کند.‌نکته مهم دیگری که باید در تشخیص این بیماری مد نظر قرار گیرد امکان وجود علائم مشابه میگرن در بیماری‌هایی نظیر سینوزیت، عفونت‌های سیستم تنفسی فوقانی، مننژیت و تومورهای ناحیه سر و گردن است. در صورت وجود علائم هشدار همراه سردرد مثل تب، سفتی گردن، سردرد صبحگاهی یا سردرد با الگوی متفاوت از میگرن باید سریعا به پزشک مراجعه کرد تا با گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی، آزمایشات و روش‌های تصویربرداری از جمله سی‌تی‌اسکن و ام آر آی مغز ، بیماری زودتر و دقیق‌تر تشخیص داده شده و نسبت به درمان سریع‌تر آن اقدام شود.

‌جنسیت

میگرن در دختران و پسران به یک نسبت مشاهده می‌شود؛ تنها تفاوت در زمان بروز آن است. به صورتی‌ که بروز بیماری برای اولین بار در پسران در دوران قبل از بلوغ و در دختران در دوران پس از بلوغ شایع‌تر است.‌ سابقه خانوادگی و ارث در بروز و شیوع میگرن در کودکان تاثیر زیادی دارد.

‌علل

دلیل بروز سردرد میگرنی ناشناخته است؛ البته فرضیه‌ها، احتمال انقباض عروق مغزی را مطرح می‌کنند. با این حال یافته‌های قابل اعتماد اندکی در شناسایی عوامل خطر در رابطه با میگرن کودکان وجود دارد. محققان استرس، غذاهای خاص، ورزش و عادت ماهانه (در دختران) را از عوامل احتمالی در بروز و تشدید میگرن می‌دانند.

درمان

به نظر می‌رسد بیش از نیمی از کودکان مبتلا، بعد از بلوغ خودبه‌خود درمان می‌شوند؛ اما میگرنی که در نوجوانی شروع می‌شود، اغلب تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند. گرچه تعداد حملات و شدت آنها با گذشت زمان کمتر می‌شود.

روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند از حملات میگرن در کودکان پیشگیری کرده یا شدت حملات را کاهش دهند:

ـ دورکردن کودک از محرک‌های خارجی مثل نور، صداها و بوهای محرک
ـ خواباندن کودک در اتاق تاریک و آرام (حین حمله میگرن)
ـ قرار دادن کمپرس یخ روی صورت و چشم‌ها (حین حمله میگرن)
ـ دور کردن کودک از استرس و کم کردن فعالیت زیاد جسمانی او
ـ پرهیز از مصرف مواد محرک مثل شکلات، قهوه و کافی میکس، آجیل، پنیر و گوشت‌های فرآوری شده (سوسیس و کالباس)
ـ تجویز داروهای مسکن و پیشگیری‌کننده تحت نظر متخصص کودکان یا مغز و اعصاب

خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در تشخیص بموقع، پیشگیری، درمان و تشخیص میگرن در کودکان و نوجوانان دارند، بنابراین باید با دقت به شکایت‌های فرزندان و علائمی که آنها می‌گویند، توجه کنند تا درمان به تاخیر نیفتد.